Boya, temel olarak, uygulandığı yüzey üzerinde dekoratif ve koruyucu bir yüzey oluşturan malzemedir.
• Dekoratif Özellikler: Boya, yapının görünen yüzü olması sebebiyle, estetik değerlere hizmet etmeli ve görsel albeni oluşturmalıdır. Bu sebeple bir boyadan en büyük beklenti, renk, parlaklık, yüzeye kazandırdığı efekt gibi özellikleriyle uygulandığı yüzeyde sınırsız tasarım olanağı sunmasıdır.
• Koruyucu özellikler: Yapıda dış etkilere ilk maruz kalan yüzey olduğundan, boyanın koruyucu özellikleri çok önemlidir. Yapıda kullanılacak olan boya, güneş ışığı, yağmur, kar, aşırı sıcak ve soğuk hava gibi atmosferik şartlardan; korozyon ve asit maruziyeti gibi kimyasal etkilerden etkilenmemeli ve yapıyı bu etkilere karşı korumalıdır.
Yapılarda Kullanılan Boya Sistemleri
• Yağlı Sistem: Keten yağı, bezir yağı ve bunların reçine adı verilen çeşitli sentetik reçinelerle olan karışımlarından meydana gelen bağlayıcılarla yapılan boyalardır. Hava etkisiyle uzun zamanda kurur ve dayanıklılıkları sentetik boyalara kıyasla daha azdır. Bu sistem zamanımızda pek kullanılmamaktadır.
• Sentetik Sistem: Alkid reçinesi adı verilen sentetik esaslı bir bağlayıcı ile yapılan boyalardır. Bu boyalar hava tesiriyle daha çabuk kuruyan, yüksek parlaklık ve dayanıklılığı olan sistemi meydana getirir. Macun, astar ve son kat boyalarını kapsamına alır. Bu sistem çok kullanılan bir sistemdir.
• Plastik Sistem: Esası sentetik olan fakat su içinde inceltilebilen emülsiyon tipi boyalardır. Bu sistemde polivinil, asetat, akrilik ve lateks emülsiyon bağlayıcılar kullanılmaktadır. Genel olarak bağlayıcıların adları ile isimlendirilen bu sistem bina içinde ve dışında duvar boyası olarak kullanılmaktadır.
KYK Yapı Kimyasalları olarak ürettiğimiz dış cephe boya ve kaplamalar, plastik sistem olarak sınıflandırabileceğimiz akrilik emülsiyon esaslı ürünlerdir.
Boya Uygulamarında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Öncelikle uygulama yapılacak yüzey ve ortama uygun teknik özelliklerde ürün seçilmesine dikkat edilmelidir. Ayrıca seçilen ürünün TSE standartlarına uygun olup olmadığı kontrol edilmelidir. Boya ürünlerinde, seçilen ürünün teknik özelliklerinin yanı sıra renk seçimi de önemlidir. Örneğin, dış cephelerde uygulanan koyu renkler, açık renklere kıyasla daha fazla ısı depolama kapasitesine sahip olduğundan, yüzeylerin daha fazla ısınmasına sebep olur. Yüzey sıcaklığının yükselmesi dış cephe kaplama sistemlerinde yapısal genleşme ve boyanın yapısal değişimi sonucu renk solmaları ve çatlama gibi sonuçlar doğurabilir. Bu sebeple özellikle dış cephelerde koyu renkler, cephede %10 oranında dekoratif amaçlı kullanılmalıdır.
Uygulama öncesinde yüzey kuru, temiz, sağlam ve tozdan arındırılmış olmalı, yağ, kir veya yapışmayı engelleyici malzemeler yüzeyden temizlenmeli, harç, çimento kalıntıları gibi maddeler kazınmalıdır. Bu hazırlık sonrasında yüzey uygun bir astar ile astarlanmalıdır. Kullanılan astar, yüzey ile boya arasındaki yapışma kuvvetini arttırır. Ayrıca boyanın örtücülüğünü arttırmaya yardımcı olarak yüzeydeki renk dalgalanmalarını da engellemiş ve boya sarfiyatını da azaltmış olur.
Astarlama işleminden sonra boya, teknik dökümanında verilen uygulama önerileri ve uygulama yöntemleri doğrultusunda hazırlanmalı ve uygulama yapılmalıdır.
Dış Cephe Boyaları Ve TS 7847 Standardı
Dış cephe boyaları, TS 7847 'Boyalar ve sıvalar – Kagir ve beton dış cephe için kaplama malzemeleri ve kaplama sistemleri' standardı ile tanımlanmaktadır. Bu standart, dış cephede kullanılan boya ve kaplama malzemelerinin sınıflandırılması ve bu sınıflandırma için uygulanacak olan test kriterlerini içermektedir. Standartta yer alan sınıflandırmalar aşağıdaki şekilde özetlenebilir.
KYK Yapı Kimyasalları olarak, Mantotherm Dış Cephe Isı Yalıtım Sistemi dahilinde, TS 7847 standardına uygun olarak ürettiğimiz ürünler:
Kaynaklar
• TS 7847 ‘Boyalar ve sıvalar – Kagir ve beton dış dış cephe için kaplama malzemeleri ve kaplama sistemleri’
• TS EN 1062-1 ‘Boyalar ve vernikler – Kagir ve beton dış cepheler için kaplama malzemeleri ve sistemleri – Bölüm 1: Sınıflandırma
• Profesyonel Çözümler, KYK Yapı Kim. A.Ş. , 2016
• www.teknolojikarastirmalar.com
