Son katta uygulanan bir yapı elemanı olan derz dolgular, kullanılan seramik karo ve seramik yapıştırıcısı ile uyumlu bir sistem olmalıdır.
DERZ DOLGU MALZEMELERİNİN FONKSİYONLARI
Derz dolgu malzemelerinin temelde 2 farklı fonksiyonu vardır.
1-Fiziksel Fonksiyon: Derz dolgu kaplanmış olduğu seramik yüzey ile birlikte, kaplama altını suyun olumsuz etkilerinden, yüzeyin maruz kaldığı kimyasalların olumsuz etkilerinden korur. Oluşabilecek termal ve mekanik tüm dış etkenlerden ilk etkilenecek yapı elemanı olduğu için, uygulama yerine göre uygun ürünler seçilmelidir. Derz dolgular yüzeyde meydana gelebilecek tüm mekanik ve termal etkileri kompanse ederler. Bu yüzden önemli bir yapı elemanıdır.
2-Dekoratif Fonksiyon: Derz dolgular çok geniş bir renk kartelasına sahiptir. Bu sayede zengin bir dekoratif uygulama sağlarlar. Farklı boyutlarda seramik aralarında uygulanarak, uygulandıklarında yüzeylerde tasarımsal değişikliklere izin verir ve uygulandıkları yüzeylerde bütünsellik sağlarlar.
DERZ DOLGU MALZEMESİNİN SEÇİMİ
En önemli yapı elemanlarından biri olan derz dolguların doğru seçilmesi gereklidir. Derz dolgu malzemesi seçimini etkileyen bazı faktörler vardır. Bunlar kısaca:
• Kaplama malzemesinin yüzey emiciliği: Derz dolgu uygulanacak kaplama malzemesinin su emme yüzdesi (oranı) önemlidir. Uygulama için hazırlayacağımız derz dolgu malzemesinin önerilen uygulama kıvamını elde etmek için kullanacağımız su miktarı, kaplama malzemesinin yüzey emiciliği ile değişecektir. Uygulama öncesi ürüne girilen fazla veya eksik su, nihai üründe olumsuz sorunlara (çiçeklenme, tebeşirlenme, kazınma, karbonatlaşma gibi) yol açacaktır.
• Uygulama yüzeyi esnekliği/rijitliği: Esnek yada rijit yüzeylerde yapılacak uygulamalarda hem seramik yapıştırıcısının hem de derz dolgu malzemesinin birbirleriyle uyumlu, elastik yada sert tipte olmaları gerekir.
• Kaplama malzemesinin boyutları: Derz dolgu uygulanacak kaplama malzemesinin boyutları arttıkça, yüzeyde daha fazla gerilme oluşur. Büyük ebatlı kaplama malzemelerinde kullanılacak derz dolgu ürünü, elastik davranış gösterebilen, yüzeyde oluşacak gerilmeleri absorbe edip, kaplama malzemesinde oluşacak gerilme yükünü azaltabilen, yüksek performanslı olarak tercih edilmelidir.
• Uygulama Alanı: Derz dolgu malzemesi hafif yaya trafiğine maruz kalacak bir alana uygulanacaksa standart performanslı ürün kullanmak yeterlidir. Ağır yaya trafiğine maruz kalacak alanlarda, yüzeyde oluşacak yüksek gerilmeler ve titreşimlerden dolayı yüksek performanslı ürün kullanılmalıdır. Araç trafiği ve endüstriyel zeminlerde, noktasal gerilim ve titreşimler veya sürekli titreşimden dolayı reaksiyon reçine esaslı derz dolgular kullanılmalıdır.
DERZ DOLGULAR VE TS EN 13888 STANDARDI
Derz dolgular TS EN 13888 standardı ile tanımlanmaktadır. TS EN 13888 “Karolar için Derz Dolgu Malzemesi, Gerekler, Uygunluk Değerlendirilmesi, Sınıflandırma ve Gösteriliş” standardı çimentolu ve tepkime reçineli derz dolgu malzemelerinin sınıflandırılması için test kriterlerini, metotlarını ve performans gereklerini içerir. Derz dolgu malzemeleri yapılan test sonuçlarında elde edilen performanslarına göre çeşitli sınıflara ayrılır.
Standartta kullanılan kısaltmaların açıklamaları:
CG: Çimento Esaslı Derz Dolgu
RG: Reaksiyon Reçine Esaslı Derz Dolgu
1: Standart Performanslı
2: Yüksek Performanslı
W: Azaltılmış Su Emilimi
A: Yüksek Aşınma Dayanımı
Ürünlerimizin performanslarına göre uygun olduğu sınıflar ve ayrıntılı tanımları aşağıda verilmiştir. Tüm ürünlerde olduğu gibi derz dolgularda da doğru ürün doğru yerde kullanılmalıdır.
KAYNAKLAR
1. Yapı Derzlerinin İncelenesi ve Uygun Derz Seçimi, İTÜ, 2001.
2. Profesyonel Çözümler, KYK Yapı Kim. A.Ş. , 2016.